Bakkebaardenverkiezing
22 oktober 2020
Wie kan tippen aan de imposante kaakbeharing van Matthias de Vries? Laat je bakkebaarden staan, stuur ons voor 5 december een duidelijke foto en maak kans op een behandeling bij een barbier bij jou in de buurt! Afbeelding: Wikimedia Omdat het 200 jaar geleden is dat de Nederlandse taal- en letterkundige werd geboren, heeft het Instituut voor ...
Taalboekenprijs voor Nicoline van der Sijs
20 oktober 2020
Met haar boek 15 eeuwen Nederlandse taal wint INT-taalkundige Nicoline van der Sijs de Taalboekenprijs 2020. Foto: Bert Versteeg In een uitzending van het radioprogramma De Taalstaat op 10 oktober ontving ze de prijs – 3.000,- en een oorkonde – uit handen van juryvoorzitter Nelleke Noordervliet. 15 eeuwen Nederlandse taal beschrijft hoe de taal van de Lage ...
Nieuwe website taalmaterialen
7 oktober 2020
Vandaag lanceert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) een nieuwe website voor de taalmaterialen: bronnen, data en tools voor taalkundig onderzoek en taal- en spraaktechnologie. Voorheen maakte de catalogus met taalmaterialen deel uit van de INT-website. Dat leidde nog weleens tot verwarring: bezoekers die een bepaald product zochten kwamen bijvoorbeeld terecht bij een nieuwsbericht over het ...
Persbericht: Nieuwe taalpodcast ‘Waar komt pindakaas vandaan?’
5 oktober 2020
Vanaf 5 oktober 2020 presenteert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) een serie korte podcasts over woorden: ‘Waar komt pindakaas vandaan?’ Zes weken lang, twee keer per week een verrassend verhaal over de herkomst van een doodgewoon woord, verteld door Laura van Eerten, Caspar Stalenhoef en Frieda Steurs. Pindakaas is best een raar woord. Want wat ...
Lancering Database van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten
30 september 2020
Op 30 september 2020 lanceerde het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) samen met de Vakgroep Taalkunde – Nederlands van de UGent het online dialectportaal Database van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten. Dialectkaart van het woord kikker De database bevat 390.000 woorden uit de Zuidelijk-Nederlandse dialecten en is een samenvoeging van de gegevens uit het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten (WVD), het Woordenboek ...
Presentaties DATeCH 2019 online
8 september 2020
Van 8-10 mei 2019 vond in Brussel DATeCH (Digital Access to Textual Cultural Heritage) plaats. Deze internationale en interdisciplinaire conferentie werd mede georganiseerd door het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Alle presentaties staan nu online. DATeCH 2019 bracht onderzoekers en gebruikers uit computerwetenschappen, (digitale) geesteswetenschappen en culturele erfgoedstudies samen die op zoek zijn naar innovatieve ...
Week van het Nederlands 2020: dialecten, webinars & een podcast
2 september 2020
Van 3 t/m 10 oktober 2020 is het de Week van het Nederlands, een samenwerking van Vlaams-Nederlands Huis deBuren en de Taalunie. In deze week wordt de veelzijdigheid van het Nederlands op verschillende manieren onder de aandacht gebracht. Ook het Instituut voor de Nederlandse Taal is weer van de partij met diverse (online)activiteiten. 30 september: ‘Horen, ...
Middelnederlandse taal en literatuur bereikbaarder dan ooit
2 september 2020
Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) is druk bezig om alle historische corpora in een nieuw jasje te steken. De eerste resultaten daarvan zijn inmiddels te zien. Vanaf 1 september 2020 zijn zowel het Corpus Gysseling als het Corpus Middelnederlands, twee belangrijke corpora voor onderzoekers van en geïnteresseerden in de Middelnederlandse taal en literatuur, ...
In memoriam Tannetje Hendrika Schoonheim (1965 – 2020)
27 augustus 2020
Op 25 augustus is tot onze grote ontzetting en ons grote verdriet onze dierbare collega Tanneke Schoonheim totaal onverwacht overleden. Tanneke heeft haar hele werkzame leven besteed aan de Nederlandse taal, bij het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, later het huidige Instituut voor de Nederlandse Taal. Dit in memoriam probeert weer te geven van welke onschatbare ...
Stommerd, stommeling & stommerik
18 juni 2020
Er is nooit systematisch onderzocht door wie en waar Nederlandse afleidingen als stommerd, stommeling, stommerik of stombo worden gebruikt. Bestaan er regionale verschillen binnen de standaardtaal van Nederland en de Caribische rijksdelen, België en Suriname? Help ons om hier beter inzicht in te krijgen en vul de vragenlijst in! Bestaan er dialectverschillen binnen de Lage Landen, of zijn er ...
Databanken etymologie, dialecten en uitleenwoorden naar INT
17 juni 2020
Begin juni zijn de Etymologiebank, de elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten (eWND) en de Uitleenwoordenbank verhuisd naar het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Deze drie databanken zijn opgezet door onderzoeker Nicoline van der Sijs, die begin dit jaar in dienst trad bij het instituut. Etymologiebank De Etymologiebank bevat momenteel de inhoud van zestig etymologische woordenboeken, ...
Groningse studenten ontwikkelen puzzelwebsite
17 juni 2020
Vier studenten van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) ontwikkelden Puzzelbeestje: een spel waarbij je met zeven letters zo veel mogelijk woorden moet proberen te maken, en waarvan één letter verplicht is. Het spel werd gemaakt op basis van een groot lexicon van modern Nederlands, gebouwd door het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). RUG-studenten Riemmelth Ruitenbeek, Max ...
Woordenschat van de coronacrisis
16 juni 2020
Aerosol, coronakapsel en groepsimmuniteit: voormalig directeur Piet van Sterkenburg stelde in samenwerking met het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) een uitgebreide woordenlijst samen met coronawoorden. Aerosol, coronakapsel, groepsimmuniteit, mitigatie, oversterfte, thuiswerken, WhatsApperitieven en zelfquarantaine: allemaal woorden die verbonden zijn met de coronacrisis. Er ontstaan niet alleen nieuwe woorden zoals WhatsApperitieven, ook een gangbaar woord als thuiswerken en medische termen als aerosol en oversterfte vertegenwoordigen het typische taalgebruik tijdens de coronapandemie. ...
Afrikaans officieel toegevoegd aan Taalportaal
29 mei 2020
Met een online plechtigheid vanuit Zuid-Afrika is op 21 mei 2020 het Afrikaans officieel toegevoegd aan het Taalportaal: het digitale platform dat alle kennis over de Nederlandse, Friese en nu ook Afrikaanse (wetenschappelijke) grammatica beschikbaar maakt voor een internationaal publiek. Voor deze gelegenheid is de website van het Taalportaal door het Instituut voor de Nederlandse Taal ...
Virtuele lezing taaltechnologie
27 mei 2020
Op 27 juni 2020 geeft onze directeur Frieda Steurs een lezing over taaltechnologie voor Abralin, de Braziliaanse vereniging voor linguïstiek. De lezing is onderdeel van het virtuele evenement Abralin ao Vivo – Linguists Online, dat de vereniging organiseert in samenwerking met onder andere CIPL (Comité International Permanent des Linguistes), waar Frieda Steurs secretaris-generaal van is. Het ...
Crowdsourcing maakt 17e-eeuwse kranten op Delpher beter doorzoekbaar
19 mei 2020
Op Delpher, de website met historisch Nederlandse publicaties, is vanaf vandaag de transcriptie van 6000 Nederlandstalige kranten uit de 17e eeuw en een deel van de Tweede Wereldoorlogskranten doorzoekbaar. Op het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) wordt verder gewerkt aan het krantenmateriaal, ten behoeve van onderzoek naar het taalgebruik in de 17e eeuw. Ruim 200 ...
Het INT in tijden van corona
17 april 2020
Het zijn vreemde tijden, en zoals alle andere wetenschappelijke instituten heeft ook het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) meteen maatregelen genomen toen de ernst van de coronacrisis duidelijk werd. Thuiswerken is het nieuwe normaal. Gelukkig heeft het INT een goede telewerkserver en zijn alle mogelijkheden aanwezig om het meeste werk van thuis uit te doen. ...
Eenvoudig Nederlands en taal voor kinderen
17 april 2020
Samen met Elke Peters van de KU Leuven werken we aan een grote verzameling Belgisch-Nederlandse teksten gericht op kinderen. Het gaat om acht jaargangen ondertitels van het VRT jeugdjournaal Karrewiet, die automatisch aangevuld worden met taalkundige informatie zoals woordsoorten en lemma’s. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) houdt zich bezig met het verzamelen en bestuderen ...
Hoe de e-ANS grondig wordt herwerkt en verbeterd
10 maart 2020
Waarom is het ‘een buitengewone vrouw’, maar ook ‘een buitengewoon hoogleraar’? Zeg je ‘spek en eieren is lekker’ of ‘spek en eieren zijn lekker’? En hoe zit de tantebetjeconstructie ook alweer in elkaar? Als de taaladviseurs van de Taaltelefoon en Onze Taal zo’n vraag krijgen, grijpen ze bijna altijd naar de Algemene Nederlandse Spraakkunst ofwel ...
Online vertaling Lexicon Frisicum
26 februari 2020
Op 26 februari 2020 werd de online vertaling van het Lexicon Frisicum gepresenteerd in het provinciehuis in Leeuwarden. 148 jaar geleden schreef Joast Hiddes Halbertsma de eerste aanzet tot het Friese woordenboek, in het Latijn. Lexicograaf en taalkundige Anne Dykstra vertaalde het Lexicon naar het Fries, samen met zijn collega Bouke ...
EFNIL Masterscriptiewedstrijd
26 februari 2020
EFNIL, de Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen, roept masterstudenten op om deel te nemen aan de wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het vlak van taalgebruik, taalbeleid/-politiek en meertaligheid. De uiterste inleverdatum voor de prijzen in 2020 is 30 juni 2020. De Prijs De studenten van de beste drie scripties ontvangen de EFNIL Masterscriptieprijs, bestaande uit: een ...
6 & 7 maart: Neerlandistiekdagen
12 februari 2020
Op vrijdag 6 en zaterdag 7 maart 2020 vinden de eerste Neerlandistiekdagen plaats in Leiden, een initiatief van de Raad voor Neerlandistiek. Vrijdag is de academische dag, die in het teken staat van onderwijs en onderzoek. Het programma op zaterdag is gericht op het grote publiek. Het INT is als partner betrokken bij de samenstelling ...
Nieuwe collega: Nicoline van der Sijs
11 februari 2020
Op 1 februari 2020 is onderzoeker en historisch taalkundige Nicoline van der Sijs bij ons in dienst getreden. Binnen het INT houdt ze zich bezig met onderzoek en projecten op het gebied van de historische taalkunde, etymologie en dialectologie. Daarnaast is Nicoline hoogleraar Historische taalkunde van het Nederlands in de digitale wereld aan de Radboud Universiteit. Nicoline ...
DiaMaNT: betekenisrelaties tussen woorden
11 februari 2020
Begin januari 2020 heeft het Instituut voor de Nederlandse Taal een eerste versie van DiaMaNT online toegankelijk gemaakt. DiaMaNT staat voor Diachroon seMAntisch lexicon van de Nederlandse Taal. Dit lexicon bevat niet alleen woordbetekenissen maar ook semantische relaties – dat zijn betekenisrelaties – tussen woorden. (Klik op de afbeelding voor een vergroting.) Met de huidige versie ...
Persbericht: 2020: het jaar van Matthias de Vries
22 januari 2020
Op 9 november 2020 is het precies tweehonderd jaar geleden dat de Nederlandse taal- en letterkundige Matthias de Vries werd geboren. De Vries heeft veel voor de studie van het Nederlands betekend en is onder andere grondlegger van het grootste woordenboek ter wereld, het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Om deze belangrijke wetenschapper te eren roept het Instituut voor ...
Categorieën
Nieuws
Actuele berichten over het Instituut voor de Nederlandse Taal, lexicologie, terminologie en (middelen voor) taalkundig onderzoek.