Glossary

  • annotatieverrijking van tekst met extra informatie
  • annotatiesextra informatie waarmee  tekst is verrijkt
  • annoterenverrijken van tekst met extra informatie
  • antroponymischmet betrekking tot persoonsnamen
  • applicatiecomputerprogramma voor eindgebruikers
  • applicatiescomputerprogramma’s voor eindgebruikers
  • artestekstengenre van praktische en informatieve Middelnederlandse teksten, waarin kennisoverdracht centraal staat
  • attestatiebewijs (in een tekst of een spraakbestand) voor het bestaan van een woord
  • attestatiemateriaalbron die gebruikt wordt om bewijzen te vinden voor het bestaan van een woord
  • bronmateriaalteksten die als basis dienen voor het maken van woordenboeken, corpora en lexica
  • bronnenmateriaalteksten die als basis dienen voor het maken van woordenboeken, corpora en lexica
  • complementatiepatronenvaste sets syntactische combinatiemogelijkheden bij een woord
  • complementatiepatroonvaste set syntactische combinatiemogelijkheden bij een woord
  • computationeelmet behulp van een computer (gemaakt)
  • computationelemet behulp van een computer (gemaakte)
  • corporagrote verzamelingen geschreven of gesproken teksten, gemaakt om een taal te bestuderen en te beschrijven
  • corpusgrote verzameling geschreven of gesproken teksten, gemaakt om een taal te bestuderen en te beschrijven
  • corpusapplicatiecomputerprogramma waarmee in tekstverzamelingen of in één specifieke tekstverzameling  kan worden gezocht
  • diachronegericht op of m.b.t. de historische ontwikkeling; niet beperkt tot één periode
  • diachroongericht op of m.b.t. de historische ontwikkeling; niet beperkt tot één periode
  • entrytrefwoord; ingang in een woordenboek of lexicon
  • entrylijstlijst trefwoorden; lijst ingangen in een woordenboek of lexicon
  • entry’strefwoorden; ingangen in een woordenboek of lexicon
  • equivalent(woord) met een gelijke betekenis
  • equivalentenwoorden met een gelijke betekenis
  • etymologie

    de herkomst van een woord of, meer in het algemeen, de studie van de herkomst van woorden

  • etymologisch

    met betrekking tot de herkomst van een woord of van woorden

  • etymologische

    met betrekking tot de herkomst van een woord of van woorden

  • geannoteerdverrijkt met extra informatie
  • geannoteerdeverrijkt met extra informatie
  • getranscribeerdovergebracht van een handgeschreven of gedrukte tekst, een tekstafbeelding of een geluidsfragment naar een digitaal (tekst)bestand, bijv. door overtypen
  • getranscribeerdeovergebracht van een handgeschreven of gedrukte tekst, een tekstafbeelding of een geluidsfragment naar een digitaal (tekst)bestand, bijv. door overtypen
  • glosverklarende aantekening of vertaling van een woord tussen de regels of in de marge (van een middeleeuws handschrift)
  • glosseverklarende aantekening of vertaling van een woord tussen de regels of in de marge (van een middeleeuws handschrift)
  • glossenverklarende aantekeningen of woordvertalingen tussen de regels of in de marge (van een middeleeuws handschrift)
  • hiërarchischop basis van verschillende rangen (geordend)
  • hiërarchischeop basis van verschillende rangen (geordende)
  • hoofdtrefwoordhoofdvorm van een woord; trefwoord waaronder je de betekenis, vertaling of spelling van een woord in bijv. een woordenboek kunt opzoeken
  • hoofdtrefwoordenhoofdvormen van woorden; trefwoorden waaronder je de betekenis, vertaling of spelling van woorden in bijv. een woordenboek kunt opzoeken
  • infrastructuurgeheel van voorzieningen, bijv. een speciaal ingerichte webomgeving waardoor het mogelijk is gezamenlijk aan een project te werken
  • lemmahoofdvorm van een woord; trefwoord waaronder je de betekenis, vertaling of spelling van een woord in bijv. een woordenboek kunt opzoeken
  • lemma’shoofdvormen van woorden; trefwoorden waaronder je de betekenis, vertaling of spelling van woorden in bijv. een woordenboek kunt opzoeken
  • lemmatahoofdvormen van woorden; trefwoorden waaronder je de betekenis, vertaling of spelling van woorden in bijv. een woordenboek kunt opzoeken
  • lexicagestructureerde datasets met lemma's (hoofdvormen van woorden) en allerlei taalkundige informatie over die woorden, bijv. woordsoort, mogelijke woordvormen en uitspraak
  • lexicografie

    beschrijving van de woordenschat door het maken van o.a. woordenboeken

  • lexicologie

    wetenschap die de woordenschat bestudeert

  • lexicongestructureerde dataset met lemma's (hoofdvormen van woorden) en allerlei taalkundige informatie over die woorden, bijv. woordsoort, mogelijke woordvormen en uitspraak
  • lexiconsgestructureerde datasets met lemma's (hoofdvormen van woorden) en allerlei taalkundige informatie over die woorden, bijv. woordsoort, mogelijke woordvormen en uitspraak
  • manueel geverifieerdhandmatig gecontroleerd
  • manueel geverifieerdehandmatig gecontroleerde
  • metadataextra gegevens die bij (taalkundige) data worden vermeld; 'data over data', bijv. datering, auteursnaam, locatie
  • morfeemkleinste woordeenheid met een zelfstandige betekenis of betekenisbepalende functie
  • morfemenkleinste woordeenheden met een zelfstandige betekenis of betekenisbepalende functie
  • morfologieleer van de woordvorming en woordstructuur; bestudering van de vormen, verbuigingen, vervoegingen en afleidingen van woorden
  • morfologischm.b.t. de woordvorming en woordstructuur  
  • morfologischem.b.t. de woordvorming en woordstructuur 
  • morfosyntactischm.b.t. woorddelen en hun functie in zinsverband
  • morfosyntactischem.b.t. woorddelen en hun functie in zinsverband
  • morfosyntaxisleer van de woorddelen m.b.t. hun functie in zinsverband
  • n-gramreeks opeenvolgende woorden in een lopende tekst, waarbij n voor het aantal woorden staat
  • n-grammenreeksen opeenvolgende woorden in een lopende tekst, waarbij n voor het aantal woorden staat
  • n-gramsreeksen opeenvolgende woorden in een lopende tekst, waarbij n voor het aantal woorden staat
  • named entitiesbegrippen die worden aangeduid met een eigennaam en die bijv. een persoon, plaats of organisatie vertegenwoordigen
  • named entity recognitionautomatische herkenning van eigennamen
  • named entity recognizercomputerprogramma voor automatische herkenning van eigennamen
  • OCROptical Character Recogniton of optische tekenherkenning; methode om een afbeelding van tekst om te zetten in digitale, bewerkbare tekst
  • OCR-postcorrectiecorrectie, vaak m.b.v. een slimme tool, van tekst die automatisch is gegenereerd met optische tekenherkenning 
  • onomasiologischem.b.t. de verschillende woorden die er voor één begrip (concept) bestaan
  • paradigmagrammaticaal geheel van de vervoegde of verbogen vormen van een bepaald woord
  • paradigma’sgrammaticale gehelen van de vervoegde of verbogen vormen van woorden
  • paradigmatagrammaticale gehelen van de vervoegde of verbogen vormen van woorden
  • parsercomputerprogramma dat de syntactische structuur van zinnen of de morfologische structuur van woorden ontleedt  
  • parserensyntactisch ontleden
  • parserscomputerprogramma's die de syntactische structuur van zinnen of morfologische structuur van woorden ontleden
  • part of speechwoordsoort
  • PoSpart of speech; woordsoort
  • PoS-tagdigitaal label dat van een woordvorm de woordsoort aangeeft
  • PoS-tagginghet aanbrengen van digitale labels die per woordvorm de woordsoort aangeven
  • PoS-tagsdigitale labels die van woordvormen de woordsoort aangeven
  • semantiekbetekenisleer; wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van woorden
  • semantischm.b.t. de betekenis(leer)
  • semantischem.b.t. de betekenis(leer)
  • semasiologischem.b.t. de verschillende betekenissen die één woord kan hebben 
  • synchronegelijktijdige; gericht op hetzelfde tijdvak, zonder te kijken naar de historische ontwikkeling 
  • synchroongelijktijdig; gericht op hetzelfde tijdvak, zonder te kijken naar de historische ontwikkeling 
  • synoniem(woord) met dezelfde betekenis
  • synoniemdefinitiesdefinities die bestaan uit een of meer woorden met dezelfde betekenis, i.p.v. een omschrijving; bijv. rijwiel = 'fiets'
  • synoniememet dezelfde betekenis
  • synoniemenwoorden met dezelfde betekenis
  • synoniemrelatiesverbanden tussen woorden op grond van gelijke betekenis
  • syntactischm.b.t. de opbouw en structuur van zinsdelen en zinnen
  • syntactischem.b.t. de opbouw en structuur van zinsdelen en zinnen
  • syntaxis(bestudering van de) opbouw en structuur van zinsdelen en zinnen; zinsleer
  • taalkundig verrijktvoorzien van taalkundige informatie, zoals woordsoort en lemma, d.m.v. codes of tags
  • taalkundig verrijktevoorzien van taalkundige informatie, zoals woordsoort en lemma, d.m.v. codes of tags
  • taalkundige verrijkinghet toevoegen van taalkundige informatie aan (woorden in) een tekst, bijv. informatie over de woordsoort, meestal d.m.v. bepaalde codes of tags
  • taalmaterialenbronnen, data en tools voor taalkundig onderzoek en taal- en spraaktechnologie, zoals tekstverzamelingen, woordenlijsten, wetenschappelijke woordenboeken, spraakcorpora en taal- en spraaktechnologische software
  • tagdigitaal label met taalkundige informatie
  • taggenvoorzien van digitale labels met taalkundige informatie (bijv. woordsoort of lemma)
  • tagginghet voorzien van teksten met digitale labels met taalkundige informatie (bijv. woordsoort of lemma)
  • terminologiestudie naar (het gebruik van) vakspecialistische woorden of woordgroepen
  • tokenin een tekst aangetroffen combinatie van karakters die een eenheid vormen
  • tokensin een tekst aangetroffen combinaties van karakters die een eenheid vormen
  • toolcomputerprogramma dat gebruikt wordt om digitale bestanden te bewerken of te analyseren
  • toolscomputerprogramma’s die gebruikt worden om digitale bestanden te bewerken of te analyseren
  • toponymisch m.b.t. plaatsnamen en andere eigennamen van geografische eenheden
  • transcribereneen handgeschreven of gedrukte tekst, een tekstafbeelding of een geluidsfragment naar een digitaal (tekst)bestand overbrengen, bijv. door overtypen
  • transcriptiehet overbrengen van een handgeschreven of gedrukte tekst, een tekstafbeelding of een geluidsfragment naar een digitaal (tekst)bestand, bijv. door overtypen
  • trefwoordingang (hoofdwoord) in een woordenboek
  • trefwoordeningangen (hoofdwoorden) in een woordenboek
  • valentie-informatiegeheel van verbindingsmogelijkheden van een bepaald woord om met dat woord afleidingen en samenstellingen te vormen en om met andere woorden woordgroepen en zinnen te vormen
  • verrijkenvan extra (taalkundige) informatie voorzien
  • verrijkinghet digitaal voorzien van extra (taalkundige) informatie 
  • verrijktvan extra (taalkundige) informatie voorzien
  • volksetymologieverandering van een onbegrepen woord onder invloed van vermeende etymologische verwantschap met een bekend woord
  • volksetymologische

    door volksetymologie (verandering van een onbegrepen woord onder invloed van vermeende etymologische verwantschap met een bekend woord) tot stand gekomen

  • woordenboekapplicatieonline versie van een woordenboek
  • woordenboekapplicatiesonline versies van woordenboeken
  • woordindicesregisters waarin aangetroffen woorden worden opgetekend
  • woordsoortsoort of categorie waartoe een woord behoort, bijv. zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord of werkwoord